نت ها، فواصل، گام ها و آکوردها چه هستند؟

شکی نیست که درک نحوه ی عملکرد موسیقی به شما کمک می کند موزیک های بهتری بسازید، یا حداقل در طول پروسه ی آهنگسازی کار را برای شما آسان تر می کند. در این مطلب به تعریف نت ها، فواصل، گام ها و آکوردها خواهیم پرداخت و ارتباط آن ها با یکدیگر را به شما توضیح خواهیم داد.

1. نت ها

نت ها متریال خام موسیقی هستند که آکوردها و ملودی ها از آن ها ساخته می شوند.

هر نت دارای کشش و زیر و بمی (pitch) مشخصی می باشد. در پیانو رول، (در نرم افزارهای آهنگسازی) طول هر نت برابر با طول مستطیل نمایش دهنده ی آن است و pitch هر نت به وسیله ی موقعیت عمودی این مستطیل مشخص می شود.

در موسیقی غرب، دوازده نت در هر اکتاو وجود دارد که نام آن ها از این قرار است: لا (A)، لا دیز (#A)، سی (B)، دو (C)، دو دیز (#C)، ر (D)، ر دیز (#D)، می (E)، فا (F)، فا دیز (#F)، سُل (G) و سُل دیز (#G). نت های دیز روی کلاویه های سیاه می افتند و نت های بدون علامت روی کلاویه های سفید.

علاوه بر نت های دیز، نت ها بمل هم روی کلاویه های سیاه قرار می گیرند، یعنی سی بمل (Bb)، ر بمل (Db)، می بمل (Eb)، سل بمل (Gb) و لا بمل (Ab). این که نتی که روی کلاویه ی سیاه قرار می گیرد دیز باشد یا بمل، به گام و کلید گام قطعه بستگی دارد.

2. فواصل

روی کیبورد پیانو، دو نتی که کنار هم قرار می گیرند به لحاظ pitch نیم پرده با یکدیگر فاصله دارند. اختلاف pitch بین دو نت را فاصله می گویند و هر فاصله برحسب اندازه اش نام مشخصی دارد. برای مثال فاصله ی نیم پرده ای نامش مینور دوم و فاصله ای که هفت نیم پرده باشد نامش پنجم کامل است.

نمودار بالا نام تمام فواصل ممکن در یک اکتاو را نشان می دهد – این فواصل می توانند ملودیک (بین یک دوره از نت های پشت سرهم در یک ملودی) یا هارمونیک (بین نت های یک آکورد) باشند. اگر دو نت pitch یکسانی داشته باشند، به عنوان هم صدا یا Unison (یونی سِن) شناخته می شوند.

3. گام ها

گام، مجموعه ای از نت ها (یا درجات) است که متریال خام یک قطعه ی موسیقی را تشکیل می دهد. در یک گام، فاصله ی بین نت ها از الگوی مشخصی پیروی می کند که به نوع گام بستگی دارد.

اولین گامی که هرکسی در آموزش موسیقی با آن مواجه می شود گام ماژور (تصویر بالا) است که الگوی فاصله بندی آن به این صورت است:

پرده، پرده، نیم پرده، پرده، پرده، پرده، نیم پرده.

گام دو ماژور تنها از کلاویه های سفید پیانو تشکیل شده است، اما گام های دیگر (که با نت های دیگری شروع می شوند) کلاویه های سیاه را نیز شامل می شوند – برای مثال گام سُل ماژور دارای یک نت دیز شده یعنی #F می باشد و گام فا ماژور حاوی نت سی بمل است.

یکی دیگر از رایج ترین گام ها، گام مینور است که فاصله بندی آن به این ترتیب است:

پرده، نیم پرده، پرده، پرده، نیم پرده، پرده، پرده

4. آکوردها

هرگاه دو نت با بیشتر به صورت همزمان به صدا درآیند، یک آکورد را تشکیل می دهند اما به لحاظ تئوری، آکوردهای ساده از سه نت تشکیل می شوند. در موسیقی غرب، آکوردها ترکیب مشخصی از نت های هر گام دارند – مثلا نت اول گام در یک آکورد قرار می گیرد، نت دوم گام حذف می شود، نت بعدی قرار می گیرد و…

تصویر بالا گام دو ماژور که در تصویر قبلی نمایش داده شد را در حالت هارمونی نشان می دهد – هر آکورد شامل نت های مشخصی از گام دو ماژور می باشد. بعضی آکوردها ماژور هستند (فاصله ی سه نیم پرده در پی فاصله ی چهار نیم پرده ای) و برخی دیگر از آکوردها مینور هستند (فاصله ی چهار نیم پرده ای در پی فاصله ی سه نیم پرده ای). در تصویر بالا یکی از درجات گام (درجه ی هفتم) کاسته یا diminished است (فاصله ی سه نیم پرده ای در پی فاصله ی سه نیم پرده ای).