کتاب آموزش سه تار جلال ذوالفنون

توضیحات :

کتاب آموزش سه تار، تالیف جلال ذوالفنون، محصول سی سال تعلیم انواع سازها در سطوح مختلف سنی از کودکستان تا دانشگاه و چهل سال نوازندگی سه تار در چهار جلد گردآوری شده است. در انتخاب مطالب درسی کتاب آموزش سه تار جلد اول، به قطعات آوازی و ضربی و بهره گیری از اصلی ترین منبع موسیقی سنتی یعنی ردیف و در مرحله بعد، به ساخته‌های متقدمان و آهنگسازان برجسته قدیمی یا معاصر توجه شده است.

ویژگی‌های آموزشی کتاب حاضر به شرح زیر است: آموزش مبانی و اصول اولیه، نت خوانی، علامت‌های اختصاری و پرده شناسی در بین دروس و مخلوط با تعلیم نوازندگی عملی، به تناسب احتیاج و ظرفیت هنرجو ارائه شده است و به‌عبارت دیگر مطالب تئوریک همراه و ملازم درس‌های عملی هستند.
در مورد انگشت گذاری و مضراب‌ها توجه کامل به شخصیت سه تار بعمل آمده است. همچنین از انتقال سبکی خاص در نوازندگی سه تار پرهیز شده و راه برای هنرآموزان گرامی در انتقال سبک‌های مختلف باز است.
از در آمیختن دستگاه ها و آوازها با یکدیگر به شدت پرهیز شده است. آشنایی با یک دستگاه موسیقی امری نیست که طی دو سه درس حاصل شود و لازم است هنرجو مدت زمانی منحصرا خود را در فضا، کوک و پرده‌های یک دستگاه خاص حس کند. لذا در کتاب آموزش سه تار جلد اول دستگاه های ماهور و شور و آوازهای دشتی و ابوعطا انتخاب شده و سایر دستگاه ها و آوازها به جزوه های بعدی موکول گردیده اند.
تمامی فرم‌های موسیقی سنتی در هر دستگاه یا آواز ارائه شده‌اند و بدین ترتیب پس از اتمام هر قسمت هنرجو مجموعه‌ای در اختیار دارد که می تواند تمام یا قسمتی از آن را برای اجرا انتخاب کند.
هدف از تمرین‌ها اجرای مطالب است و بس بدین منظور از تمرین‌ها در دو قسمت اول شامل ماهور و شور استفاده شده تا مجالی برای ممارست شاگردان مبتدی بر روی نکات مشکل درس بعدی باشد. در سایر موارد نکات مشکل در خود درس مطرح می شوند نه در تمرین ها و به این جهت از اتودهای مختلف به نحوی که قبلا مصطلح بوده استفاده نشده است.
از ردیف موسیقی ملی ایران به عنوان پربارترین پشتوانه مطالب استفاده شده و توجه هنرجویان را به این نکته معطوف می نماید که این درس‌ها را می‌توان با قدری تغییر در ردیف اساتید برجسته جستجو نمود.

جلال ذوالفنون در سال ۱۳۱۶ در آباده فارس متولد شد. در کودکی همراه خانواده اش به تهران آمد. فراگیری موسیقی را از ده سالگی در خانواده‌ی اهل موسیقی شروع کرد و سپس به هنرستان موسیقی رفت و تار را در محضر استاد موسی خان معروفی آموخت. در آنجا بود که علاوه بر تار به آموزش ویولن و سه تار هم پرداخت.در سال ۱۳۳۸ به استخدام اداره هنرهای زیبا درآمد و به تدریس موسیقی پرداخت، سپس رشته موسیقی را در دانشگاه تهران دنبال کرد. برداشت تازه‌ای که در این ایام از موسیقی ایرانی در او شکل گرفت نقطه عطفی بود که به کمک استادان نورعلی خان برومند و دکتر داریوش صفوت عملی گردید.
از سال ۱۳۴۶ فعالیت خود را روی سه تار متمرکز کرد. پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی جهت تکمیل آن به مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی رفت. در آن مرکز به کار تحقیق و تدریس موسیقی ایرانی مشغول شد. در این سال ها از راهنمائی های استادان یوسف فروتن و سعید هرمزی که از نوازندگان قدیمی سه تار بودند برخوردار گردید. اساسا تالیفات جلال ذوالفنون در زمینه تدریس و نقد و بررسی است، از جمله تجزیه و تحلیل موسیقی ایران و کتاب آموزش سه تار است.